Przy wejściu na teren byłego niemieckiego-nazistowskiego obozu Lublin-Majdanek stoi monumentalny Pomnik Walki i Męczeństwa upamiętniający pomordowanych tu ludzi. Ich prochy spoczywają w mauzoleum, na którego kopule widnieje powyższy cytat…tak bardzo dający do myślenia…
Celem edukacji osób pozbawionych wolności o tragedii holokaustu jest pobudzenie świadomości osadzonych, uwrażliwienie ich na ogrom ludzkiego cierpienia i dramatów, jakie miały miejsce w czasie II Wojny Światowej. Edukacja o tragedii obozowej i dramacie ofiar jest lekcją uwrażliwiania na cierpienie drugiego człowieka. Zrozumienie historii poprzez empatię ma za zadanie kształtować pozytywne postawy społeczne i moralne skazanych odbywających karę w zakładach karnych i aresztach śledczych.
18 lutego skazani odbywający karę w Zakładzie Karnym w Żytkowicach wraz z wychowawcami zwiedzili Państwowe Muzeum na Majdanku w ramach zajęć kulturalno-oświatowych. Konzentrationslager Lublin istniał od października 1941 roku na mocy decyzji Heinricha Himmlera. Podczas wizyty w Lublinie w lipcu 1941 r., powierzył on dowódcy SS i policji w dystrykcie lubelskim Odilowi Globocnikowi zadanie zbudowania obozu dla 25-50 tysięcy więźniów, którzy byliby wykorzystywani w warsztatach oraz na budowach SS i policji. KL Lublin podlegał Inspektoratowi Obozów Koncentracyjnych (Inspektion der Konzentrationslager), a od marca 1942 r. Głównemu Urzędowi Gospodarczo-Administracyjnemu (SS-Wirtschafts- und Verwaltungshauptamt). Obozem zarządzał komendant, wspierany przez załogę, której liczebność dochodziła do 1200 osób. Funkcję komendanta sprawowali kolejno: Karl Koch, Max Koegel, Hermann Florstedt, Martin Weiß i Arthur Liebehenschel. Budowany od jesieni 1941 r. obóz nosił początkowo nazwę Kriegsgefangenenlager der Waffen SS Lublin – obóz dla jeńców wojennych, zaś w lutym 1943 roku został przemianowany na Konzentrationslager Lublin – obóz koncentracyjny. Oficjalne funkcje obozu jenieckiego i koncentracyjnego nie wyczerpywały zadań wyznaczonych Majdankowi przez władze niemieckie. KL Lublin stanowił istotne ogniwo realizacji „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”. Był również wykorzystywany jako obóz karno-przejściowy dla polskiej ludności wiejskiej. Spośród prawdopodobnie 150 tys. osób, które przeszły przez Majdanek, życie straciło około 80 tys.; 60 tys. z nich to byli Żydzi przywożeni tu z całej Europy. Na Majdanek trafiali, również więźniowie polityczni oraz kryminalni, ludzie uznani przez Niemców za „aspołecznych”, świadkowie Jehowy, homoseksualiści, jeńcy wojenni, osoby ujęte w trakcie łapanek, wysiedleń i pacyfikacji. Ostatecznie obóz zlikwidowano w dniu 22 lipca 1944 r. Wkrótce na terenie Majdanka zorganizowano obóz NKWD dla aresztowanych członków polskiego Państwa Podziemnego. W barakach byłego obozu przetrzymywano także przez pewien czas wziętych do niewoli żołnierzy niemieckich. Zorganizowane zajęcia spotkały się z bardzo dużym zainteresowaniem osadzonych, a podczas ich realizacji skazani mogli poznać historię obozu oraz oddać hołd ofiarom zamordowanym przez hitlerowskich oprawców.
W procesie wychowawczym realizowanym w zakładach karnych oraz aresztach śledczych edukacja historyczna i obywatelska odgrywa niezmiernie ważną rolę. Kształtowanie odpowiednich postaw moralnych, społecznych i patriotycznych jest jednym z elementów skutecznej resocjalizacji osób pozbawionych wolności.
Tekst oraz zdjęcia: mł. chor. Kamil Boruch
