15 grudnia na Cmentarzu Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich przy ul. Żwirki i Wigury w Warszawie odbyła się ceremonia pogrzebowa szczątków żołnierzy Armii Czerwonej ekshumowanych przez Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Dąbkowiźnie, gm. Nieporęt.
W trakcie uroczystości Instytut Pamięci Narodowej reprezentował dyrektor BUWiM Adam Siwek, który na wstępie ceremonii podziękował przybyłym i krótko opisał rolę IPN w dzisiejszym wydarzeniu.
We wrześniu i październiku 2021 br. w miejscowości Dąbkowizna wzdłuż torów przy stacji kolejowej PKP, na zlecenie BUWiM IPN firma Natfarri pracownia archeologiczno – konserwatorska Andrzej Jaskuła przeprowadziła prace ekshumacyjne szczątków żołnierzy Armii Czerwonej poległych w 1944 r.
Działania obejmowały teren byłego przyfrontowego cmentarza żołnierzy Armii Czerwonej założonego w październiku 1944 r. Pierwotnie pochowano na nim około 1000 poległych. W 1952 r. w ramach akcji komasowania grobów wojennych przeprowadzona została ekshumacja i przeniesienie odnalezionych szczątków na Cmentarz Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich przy ulicy Żwirki i Wigury w Warszawie.
Prace były zrealizowane bardzo niestarannie, w kolejnych latach nadal podejmowano z tego terenu pojedyncze szkielety i przenoszono na cmentarz jeńców Armii Czerwonej w Białobrzegach.
W ostatnich latach ponownie na powierzchni zaczęły pojawiać się fragmenty ludzkich szczątków oraz elementy oporządzenia żołnierskiego.
W wyniku prac ekshumacyjno-archeologicznych podjęto niekompletne, luźne szczątki 72 osób pozostałe po powojennych ekshumacjach, a także elementy oporządzenia żołnierskiego.
W uroczystości udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Wojewody Mazowieckiego oraz Ambasady Federacji Rosyjskiej w Polsce.
Instytut Pamięci Narodowej, prowadząc ekshumacje żołnierzy Armii Czerwonej, realizuje zapisy ustawy z 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych, przez co potwierdza, że Państwo Polskie z należytym szacunkiem i powagą traktuje szczątki żołnierzy poległych na terenie naszego kraju – niezależnie od ich narodowości czy wyznania.
